| |
 |
"สำเพ็ง" ที่รู้จักกันดีในปัจจุบันก็คือ ถนนเศรษฐกิจที่สำคัญ ชื่อว่า "ถนนวานิช 1" ซึ่งตั้งอยู่ที่แขวงจักรวรรดิ เขตสัมพันธวงศ์ กรุงเทพมหานคร ใกล้ๆ ในแถบถิ่นย่านเยาวราชนั่นเอง โดยก่อนที่จะมาเป็นสำเพ็งอย่างที่เห็นในตอนนี้ เมื่อในอดีตนั้นนับได้ว่า สำเพ็งมีประวัติศาสตร์เคียงคู่กับการสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ เพราะแต่เดิมนั้นบรรพบุรุษของชุมชนชาวสำเพ็งตั้งถิ่นฐานกันอยู่ในพื้นที่ที่จะสร้างเป็นพระนครใหม่ด้านฝั่งตะวันออก
โดยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก รัชกาลที่ 1 ได้โปรดให้ย้ายพระยาราชาเศรษฐีกับพรรคพวกจีนที่ตั้งบ้านเรือนอยู่ ณ ที่ซึ่งมีประราชประสงค์จะสร้างพระบรมมหาราชวัง ให้ไปอยู่ ณ บริเวณที่เรียกว่า "สำเพ็ง" ซึ่งก็คือที่ปัจจุบันนี้ จึงนับว่าสำเพ็งเป็นชุมชนนอกกำแพงเมืองแห่งแรกที่มีการลงหลักปักฐานชัดเจน และเป็นย่านชุมชนชาวจีนที่มีประวัติเก่าแก่ที่สุดของกรุงเทพฯ ทั้งยังเป็นชุมชนที่มีส่วนร่วมในการเสริมสร้างความมั่นคงและมั่งคั่งในการสร้างสรรค์ระบบเศรษฐกิจสมัยใหม่ของประเทศไทยในเวลาต่อมา
อันที่จริงชื่อของสำเพ็ง มีผู้รู้บอกไว้ว่า น่าจะเพี้ยนมาจากคำว่า "สามแผ่น" หรือ "สามแพร่ง" เพราะลักษณะพื้นที่ที่มีคลองเหนือวัดสำเพ็ง และคลองวัดสามปลื้มขวางอยู่ จึงทำให้ต้องตัดแผ่นดินออกเป็น 3 ตอน หรือบางท่านก็ชี้แจงว่า สำเพ็งหรือสามเพ็งนั้นน่าจะเพี้ยนมาจากคำว่า "ซาเพ็ง" ในภาษาจีน ซึ่งแปลว่า ความดีสามประการ นอกจากนี้ยังมีบอกว่า เรียกตามชื่อของลำเพ็ง ซึ่งเป็นพืชตระกูลเฟิร์นลักษณะคล้ายใบโหระพา ที่ขึ้นทั่วไปในบริเวณนั้น ผู้คนจึงเรียกว่าลำเพ็งและเพี้ยนเป็น "สำเพ็ง" ในที่สุด
ซึ่งไม่ว่าจะเป็นชื่ออะไรมาก่อน ที่สุดแล้วผู้คนต่างก็รู้จัก "สำเพ็ง" เป็นอย่างดี โดยย้อนหลังไปเมื่อเกือบร้อยปีก่อนชื่อเสียงของสำเพ็งอาจจะไม่ใคร่ดีนัก เพราะตรงบริเวณแยกซอยเลื่อนฤทธิ์เคยเป็นซ่องโสเภณีที่คนสมัยนั้นเรียกแหล่งโคมเขียว ถึงขนาดที่สุนทรภู่ กวีเอกแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ได้กล่าวถึงสำเพ็ง ในนิราศเมืองแกลง (ปี 2350) ไว้ว่า "ถึงสำเพ็งเก๋งตั้งริมฝั่งน้ำ แพประจำจอดเรียงเคียงขนาน มีซุ้มซอกตรอกนางจ้างประจาน ยังสำราญร้องขับหลับไม่ลง"
ขณะเดียวกันก็มีหลักฐานว่า ดีน (Dean) ซึ่งเป็นมิชชันนารีคนหนึ่งซึ่งเข้าไปในย่านสำเพ็งเมื่อ ค.ศ.1835 (พ.ศ.2378) บันทึกไว้ว่า
"...ตลาดทั้งหมดดูแล้วน่าจะเรียกว่าเป็นเมืองการค้ามากกว่าตลาด ที่นี่มีทั้งร้านขายของแห้ง ร้านขายอุปกรณ์เครื่องมือ ร้านขายกระป๋อง ร้านตัดเสื้อ ร้านเครื่องจักสาน ร้านตีเหล็ก บ่อนการพนัน ร้านชำ บ้านโคมเขียว (โสเภณี) ... ร้านทั้งหมดอยู่สองฟากถนนยาวเหยียดราวสองไมล์ แต่ร้านค้าตั้งปะปนกัน เดินเพียงไม่กี่หลาก็หาซื้อของเกือบทุกอย่างที่ต้องการได้ครบ"
ถึงวันนี้สำเพ็งก็ยังได้ชื่อว่าเป็นย่านการค้าสำคัญ ที่มีสินค้าราคาถูกให้เลือกซื้อมากมาย แทบไม่ต่างไปจากบันทึกที่เขียนขึ้นเมื่อกว่า 150 ปีที่แล้ว ย่านการค้าหลักๆ ของ "สำเพ็ง" นั้นตั้งอยู่บน ถนนวานิช 1 ซึ่งเป็นถนนเก่าแก่สายเล็กๆ ขนานกับถนนเยาวราช ถนนเส้นนี้เริ่มต้นที่ถนนทรงสวัสดิ์ ยาวไปจนถึงถนนจักรวรรดิ มีระยะทางร่วม 1 กิโลเมตร แต่มีความกว้างเพียง 5 เมตรเท่านั้น ซึ่งทั้งนี้ยังไม่นับรวมตรอกซอกซอยทั้งสองด้าน ที่แยกออกจากถนนนี้ออกไปอีกนับไม่ถ้วน
สำหรับย่านที่ดูจะคึกคักด้วยผู้คนมากที่สุดก็เห็นจะเป็นช่วงที่ตัดกับถนนมังกร เลยไปจนถึงช่วงที่ตัดกับถนนราชวงศ์ เพราะถือเป็นแหล่งรวมสินค้านานาชนิดที่ซื้อหากันได้ในราคาไม่แพง ในย่านนี้มีจุดสังเกตได้ง่ายๆ คือที่หัวมุมถนนด้านในนั้นจะมีอาคารซึ่งถือเป็นตำนานของสำเพ็งเลยก็คือ อาคารทรงโบราณสูง 7 ชั้น อายุกว่า 80 ปีของ "ห้างทองตั้งโต๊ะกัง"
| | | | https://www.myfirstbrain.com/AroundTheCity_View.aspx?Id=49403 |
Insert movie times and more without leaving Hotmail®.
See how.
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น